SMOG zabija

Co roku z powodu zanieczyszczonego powietrza w Polsce przedwcześnie umiera ok. 45 tys. osób! Oznacza to, że w Rybniku co dwa dni umiera jedna osoba. Ruszyła akcja CRIS, której celem jest zwrócenie uwagi mieszkańców Rybnika, na katastrofalną jakość powietrza w mieście.

Co zatruwa rybnickie powietrze?
Katastrofalna jakość powietrza w Rybniku wynika przede wszystkim ze sposobu ogrzewania domów przez samych rybniczan. Wskazuje na to silny wzrost stężeń w miesiącach grzewczych, czyli od października do marca. Główną przyczyną zanieczyszczeń jest spalanie niskiej jakości węgla (muł, flot) i nierzadko także śmieci w niewydajnych kotłach i piecach domowych. Zbyt często jest to skutek nieprawidłowego spalania – z dostępem zbyt małej ilości powietrza.

Czy naprawdę jest aż tak źle?
5! W raporcie WHO z 2014 r. (Ambient Air Pollution Database), w którym sklasyfikowano 1524 miasta z całego świata, Rybnik zajął niechlubne piąte miejsce w Europie pod względem zanieczyszczenia powietrza pyłem.

115! Przez tyle dni w 2014 r. były przekroczone dopuszczalne stężenie dobowe pyłu PM10. Według prawa normy te mogą być przekraczane jedynie przez 35 dni w roku.

1398! Najbardziej dramatyczną sytuację pod względem zanieczyszczenia powietrza PM10 odnotowano w grudniu 2012 r. Rekordowy pomiar został dokonany 8 grudnia o godzinie 10:00 (1398 μg/m3)! Warto zwrócić uwagę, że dopuszczalny dobowy poziom stężeń pyłu PM10 wynosi 50 µg/m3.

1500% normy! Szczególnie szkodliwym składnikiem rybnickiego powietrza w okresie grzewczym jest rakotwórczy i mutagenny benzo(a)piren. Jego stężenia w Rybniku należą do najwyższych w Polsce i Europie, 15-krotnie przekraczając dozwoloną roczną normę. Jego docelowa zawartość w powietrzu wynosi 1 ng/m3. W Rybniku śr. roczne stężenie tego węglowodoru w latach 2010-2014 wyniosło aż 14,6 ng/m3.

Jak smog wpływa na zdrowie?
Skutki dla płodu: większe ryzyko wcześniactwa; słabsze funkcjonowanie układu odpornościowego w wieku późniejszym; mniejsza waga urodzeniowa, wzrost, pojemność płuc i obwód główki; słabszy rozwój intelektualny w wieku późniejszym; większe ryzyko obumarcia płodu.

Skutki dla dzieci: wyższy poziom niepokoju i zachowań depresyjnych; problemy z pamięcią i koncentracją; zmiany anatomiczne w mózgu; obniżenie ilorazu inteligencji; astma.

Skutki dla dorosłych: astma; udar mózgu; zakrzepica żył; nadciśnienie i niewydolność serca; zaburzenia rytmu serca; zwiększone ryzyko samobójstwa; przewlekła obturacyjna choroba płuc; zwiększone ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera w podeszłym wieku; choroba niedokrwienia serca; bezpłodność; miażdżyca; depresja; rak płuca.

Skutki dla osób starszych: zakrzepica żył; nasilenie objawów demencji starczej; niewydolność serca; zaburzenia rytmu serca; przewlekła obturacyjna choroba płuc; przyspieszenie procesu starzenia się układu nerwowego i nasilenie demencji starczej w tym zwiększone ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera; choroba niedokrwienia serca; zawał mięśnia sercowego; nadciśnienie; miażdżyca; rak płuca.

Skąd czerpać informacje o zanieczyszczeniach? Co możesz zrobić dla zdrowia swojego i swoich najbliższych, jeśli poziom zanieczyszczenia powietrza jest wysoki? Co robić, gdy sąsiad pali śmieci? Odpowiedź znajdziesz na stronie WyjscieSmoga.pl.

Akcja CRIS realizowana jest przy wsparciu Urzędu Miasta Rybnika!

Projekt jest współfinansowany z Funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji.